تهديد روسي امنيت غذايي

تداوم تهديد‌‌‌هاي ژئوپليتيک ناشي از جنگ اوکراين و روسيه و همچنين نارضايتي مقامات روسي از عدم‌اجراي مفاد قرارداد موسوم به اودسا که منجر به کاهش احتمال تمديد آن شده است، موجب تداوم افزايش قيمت گندم در بازارهاي جهاني شد. از طرفي بررسي آخرين اخبار نشان مي‌دهد که بروز آب‌وهواي گرم و خشک در ايالات‌متحده احتمال کاهش توليد گندم نسبت به پيش‌بيني‌‌‌هاي قبلي را افزايش داده است.

بهاي گندم رشد کرد

افزايش نگراني مبني بر بروز اختلال در چرخه توليد و عرضه موادغذايي موجب تداوم رشد بهاي گندم در هفته گذشته شد. روز گذشته بهاي معاملات آتي گندم به 7/ 6دلار به‌ازاي هر بوشل رسيد و بازده هفتگي مثبت 6‌درصد و بازده ماهانه مثبت يک‌درصد را به ثبت رساند. در حالي که افزايش تنش بين روسيه و اوکراين نگراني‌ها نسبت به تامين گندم در ماه‌‌‌هاي پيش‌رو را افزايش داده است، وقوع آب و هواي خشک در غرب و مرکز ايالات‌متحده نيز تحقق پيش‌بيني‌‌‌هاي قبلي مبني بر شکستن رکورد توليد گندم در اين کشور را به تاخير انداخته است. با اين‌‌‌حال طبق آخرين گزارش سازمان جهاني کشاورزي، پيش‌بيني مي‌شود ميزان عرضه غلات از سوي هند و اروپا در سال ميلادي جاري افزايش پيدا کند.

همچنين بررسي آمارها حاکي از آن است که برداشت زياد محصول در روسيه موجب رشد صادرات تا حدود 50ميليون تن در سال بازاريابي جاري مي‌شود. از طرفي انفجار سد کاخوفکا علاوه بر تاثيرگذاري منفي بر ميزان توليد محصولات کشاورزي در اين کشور، نگراني در خصوص مسائل ژئوپليتيک را نيز افزايش داده است؛ چرا که تشديد اختلاف بين روسيه و اوکراين احتمال تمديد قرارداد موسوم به اودسا را کاهش مي‌دهد. به گزارش رويترز، کرملين روز پنج‌شنبه اعلام کرد با توجه به اينکه تاکنون بخش‌‌‌هايي از اين توافق که منافع روسيه را تضمين مي‌کند محقق نشده است، چشم‌انداز مثبتي براي تمديد قرارداد صادرات غلات وجود ندارد، اما هنوز تصميم نهايي در مورد اين موضوع گرفته نشده است.

در دور قبل، مسکو با اکراه با تمديد اين توافق تا 17ژوئيه موافقت کرد. البته اين توافق مشروط به تسهيل صادرات مواد غذايي و کود‌‌‌هاي شيميايي توليدي روسيه به ديگر کشور‌‌‌ها بوده است. با اين‌‌‌حال، کرملين پنج‌شنبه گذشته اعلام کرد که تاکنون موردي مبني بر تسهيل صادرات محصولات غذايي و کودهاي شيميايي اين کشور صورت نگرفته است. ديميتري پسکوف، سخنگوي کرملين به خبرنگاران گفت: کار ادامه دارد، اما صادقانه بگويم، چشم‌انداز مثبت خاصي نمي‌بينيم. تعهداتي که به طرف ما داده‌‌‌ شده بود، محقق نشده است. وي افزود: طرف روسي به‌وضوح به تعهدات خود عمل کرده است و سازوکار ايجادشده هنوز کار مي‌کند؛ اما نمي‌تواند به طور نامحدود به همين منوال ادامه يابد.

همچنين روز گذشته، ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور روسيه، غرب را به «فريب» مسکو متهم کرد که به وعده‌‌‌هاي خود براي کمک به ارسال محصولات کشاورزي روسيه به بازارهاي جهاني عمل نکرده است. پس از تصميم روسيه مبني بر اعزام ده‌ها ‌هزار نيرو به اوکراين در 24فوريه 2022، کشورهاي غربي تحريم‌هاي شديدي را عليه اين کشور اعمال کردند. مقامات روسي معتقدند، درست است که تحريمي بر صادرات مواد غذايي و کودهاي شيميايي روسي اعمال نشده‌‌‌ است؛ اما اعمال محدوديت‌هاي غرب در پرداخت‌‌‌ها، تدارکات و بيمه موانعي براي ارسال محموله‌‌‌ها ايجاد مي‌کند.

آسيب شديد جنگ به کشاورزي در اوکراين

بررسي مطالعات جديد نشان مي‌دهد که بخش کشاورزي در اوکراين حداقل به 20سال زمان براي بازيابي خود و ترميم ويراني‌‌‌هاي ناشي از حمله نظامي روسيه به اين کشور نياز دارد. اوکراين توليدکننده و صادر‌کننده عمده گندم، ذرت و روغن آفتابگردان است؛ اما از زمان وقوع جنگ تاکنون، ميزان صادرات محصولات کشاورزي اين کشور با افت چشمگيري مواجه شده است. مدرسه اقتصاد کي‌يف به‌تازگي در گزارشي اعلام کرد که براساس نتايج حاصل از مدل‌‌‌سازي، برخي از بخش‌‌‌هاي کشاورزي در اوکراين حتي پس از هفت‌سال از زمان صلح به سطوح پيش از وقوع جنگ نخواهد رسيد.

پيش‌بيني مي‌شود توليد آفتابگردان، جو و گندم تا سال 2040 بهبود يابد؛ اما بخش‌‌‌هاي توليدي مربوط به ذرت و سبوس جو تا سال 2050 امکان بهبود پيدا نمي‌‌‌کنند. در واقع ممکن است 20سال طول بکشد تا اوکراين قدرت خود را در کشاورزي پس از ويراني‌‌‌هاي ناشي از حمله نظامي روسيه به دست آورد. آمارهاي وزارت کشاورزي اوکراين نيز نشان مي‌دهد که در سال 2020 و پيش از آغاز جنگ، اين کشور بيش از 106ميليون تن غلات و دانه‌‌‌هاي روغني برداشت کرده است، در حالي که برآورد مي‌شود توليد در سال ميلادي جاري تا 65ميليون تن نيز کاهش پيدا کند.

ذخيره‌‌‌‌ مواد غذايي در برزيل

يک مرکز دولتي در برزيل، از بزرگ‌ترين‌‌‌ توليد‌‌‌کننده‌‌‌هاي مواد غذايي دنيا، ذخيره مواد غذايي اصلي را آغاز خواهد کرد؛ چرا که دولت چپگراي رئيس‌جمهور لوئيز ايناسيو لولا داسيلوا در تلاش است به وعده انتخاباتي خود يعني کاهش تورم موادغذايي عمل کند. اين سياست درواقع نشان‌دهنده تغيير مواضع رئيس‌جمهور فعلي نسبت به دولت قبلي است که هيچ‌گاه اقدام به ذخيره محصولات کشاورزي نکرده بود. همچنين اين برنامه قرار است درست در زماني اجرا شود که بسياري از کشور‌‌‌ها نگران تاثير افزايش هزينه مواد غذايي بر زندگي شهروندان خود هستند. به گزارش رويترز، در فرانسه دولت از 75شرکت مواد غذايي خواسته است تا قيمت‌ها را کاهش دهند. در بريتانيا نيز پس از واکنش شديد خرده‌فروشان، دولت از طرح‌‌‌ درخواست از سوپرمارکت‌‌‌ها براي اعمال محدوديت‌‌‌ قيمت داوطلبانه بر کالاهاي اساسي صرف‌نظر کرد. به‌طور کلي انباشت موادغذايي در کشورهايي که محصولات کشاورزي به ميزان کافي توليد نمي‌شود رايج‌تر است. برزيل، توليدکننده و صادر‌کننده بزرگ سويا، ذرت، قهوه، شکر، مرغ و گوشت گاو است؛ اما کمبود ذخيره‌‌‌‌سازي مزمن دارد. به‌طور سنتي در برزيل مرسوم است که دولت غلاتي مانند ذرت را خريداري مي‌کند تا قيمت‌ها به حداقل آستانه معيني برسند. /دنیای اقتصاد